Απόγευμα, 11 Νοεμβρίου του 2019. Η αίθουσα στο ξενοδοχείο όπου παρουσιάζονται τα αποτελέσματα του προγράμματος EARLY WARNING EUROPE (ΕΓΚΑΙΡΗ ΠΡΟΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ) σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο, που υλοποίησαν στην Ελλάδα με περισσό ζήλο το ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ και το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, είναι ασφυκτικά γεμάτη, αν και οι δρόμοι είχαν κλείσει λόγω της άφιξης του Προέδρου της Κίνας. Προφανώς το θέμα έχει μεγάλο ενδιαφέρον, για τους επιχειρηματίες και τους επαγγελματίες , τους εκπροσώπους των επιχειρήσεων, τα στελέχη των φορέων που εμπλέκονται με την ρύθμιση των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων (τράπεζες, δημόσιους φορείς κ.λ.π), τους συμβούλους επιχειρήσεων, τους Μέντορες καθώς και άλλους ειδικούς επιστήμονες (ψυχολόγους ,κοινωνιολόγους, δικηγόρους, κ.λ.π).
Είχα την τιμή να συμμετέχω στο πρόγραμμα, ως μία από τους 290 Μέντορες Έγκαιρης Προειδοποίησης Επιχειρήσεων σε συνεργασία με το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών και κλήθηκα να καταθέσω την εμπειρία μου από την εισαγωγή μίας νέας πρακτικής στο Μέντορινγκ και τα αποτελέσματά της, για να βοηθήσουμε πολλές επιχειρήσεις , οι οποίες είχαν οφειλές προς τις Τράπεζες.
Αυτή η πρακτική είναι η διαπραγμάτευση με τους πιστωτές και ειδικότερα με τις τράπεζες.
Είναι δύσκολο ν’ αποτυπώσει κανείς τα αρχικά συναισθήματα αγωνίας, αμφιβολίας, αγανάκτησης, φόβου, ανησυχίας, καχυποψίας, απογοήτευσης των επιχειρηματιών αλλά και τα συναισθήματα ελπίδας, ηρεμίας, ανακούφισης μετά την πρώτη συνάντηση του επιχειρηματία με τον υπεύθυνο της Τράπεζας για την πορεία του δανείου του.
Είναι σημαντικό να τονίσουμε την καταλυτική παρουσία ενός Μέντορα Έγκαιρης Προειδοποίησης από το Μητρώο Μεντόρων ενός Δημόσιου Φορέα, όπως το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, τόσο στο αρχικό κλείσιμο της συνάντησης, όσο και κατά την διάρκεια αυτής. Πάρθηκε και δόθηκε βοήθεια αφήνοντας ικανοποιημένες και τις δύο πλευρές. Δεν σπαταλήθηκε άδικα ο χρόνος, καθώς ήταν το πρώτο βήμα μέσα από μία έντιμη προσπάθεια να καταλάβει η μία πλευρά τις ανάγκες και τα περιθώρια της άλλης.
Θεωρώ χρήσιμο λοιπόν, να παραθέσω τρείς ερωτήσεις, με τις απαντήσεις τους, αφήνοντας τον αναγνώστη από όποια πλευρά και αν βρίσκεται να κάνει τις δικές του σκέψεις.
Ερώτηση 1η.
Με δεδομένο ότι οι πιστωτές (Τράπεζες, Δημόσιο,….) βρίσκονται σε θέση ισχύος, ενώ ο επιχειρηματίας σε θέση αδυναμίας, ποιος θα πρέπει να είναι ο ρόλος και ο σκοπός της διαπραγμάτευσης, ώστε να μπορέσει να προκύψει αμοιβαίο ενδιαφέρον ;
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι επιχειρηματίες αλλά και οι πιστωτές τους υπήρξαν θύματα της κρίσης και των μεθόδων αντιμετώπισης της. Υπάρχει λοιπόν άμεση ανάγκη αποκατάστασης εμπιστοσύνης και ανοίγματος διαύλου επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών .
Για τον λόγο αυτό, η διαπραγμάτευση πρέπει να γίνεται:
- πρόσωπο με πρόσωπο
- εξατομικευμένη και
- με προτάσεις ρεαλιστικές, ευέλικτες, εμπεριστατωμένες και ουσιαστικές.
Ο πιστωτής θα πρέπει να πεισθεί ότι από αυτήν θα βγει κερδισμένος. Θα εξασφαλίσει δηλαδή ένα σημαντικό μέρος της πίστωσης του αποφεύγοντας μακροχρόνιες και μερικές φορές ατελέσφορες νομικές διαδικασίες.
Ο επιχειρηματίας ότι έχει την ευκαιρία ν’ αναδιοργανώσει τις δραστηριότητες του προς όφελος της επιχείρησης και της περιουσίας του. Αυτό απαιτεί μια σταθερή, μακροχρόνια σχέση τόσο με τον μέντορα όσο και με τον πιστωτή του και αυτός είναι ο κύριος στόχος.
Ερώτηση 2η
Ποια βοήθεια δώσατε στις επιχειρήσεις που αναλάβατε και ποιες δυσκολίες συναντήσατε;
Με βάση τον κώδικα δεοντολογίας των Τραπεζών , πριν ένα δάνειο πουληθεί ή χαρακτηριστεί σαν κόκκινο, η Τράπεζα οφείλει να προτείνει μία έγγραφη, πρόσφατη, εμπεριστατωμένη και ουσιαστική πρόταση ρύθμισης στον οφειλέτη και αυτός από την πλευρά του να καταθέσει την αντιπρόταση του για ρύθμιση ή εξαγορά.
Όμως,
σε πολλούς είχε δημιουργηθεί η λανθασμένη εντύπωση της «σεισάχθειας» με αποτέλεσμα ν’ αγνοούν τις εκκλήσεις της Τράπεζας , να παρασύρονται από φήμες που ενδεχομένως να είχαν να κάνουν και με την πολιτική ορισμένων Τραπεζών.
Η βοήθεια που δόθηκε ήταν μέσω της :
- Κατανόησης – αποτύπωσης του προβλήματος (μελέτη συμβάσεων, λογιστικών στοιχείων κ.λ.π)
- Ενθάρρυνσης της επικοινωνίας με τους πιστωτές και υπόδειξη της μορφής της έγγραφης επικοινωνίας μαζί τους
- Περιγραφής της περιρρέουσας ατμόσφαιρας από την πλευρά των Τραπεζών
- Συμμετοχής μου στην πρώτη επικοινωνία, με επεμβάσεις και κατάλληλους χειρισμούς όταν η συζήτηση ξέφευγε από τα ζητούμενα.
Ερώτηση 3η
Πως αντιδρούν οι Τράπεζες στη εμπλοκή ενός μέντορα;
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονίσω τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ ενός ιδιώτη Μέντορα από τον εθελοντή Μέντορα Έγκαιρης Προειδοποίησης Επιχειρήσεων (Early Warning Europe), που παρέχει τις υπηρεσίες του ΔΩΡΕΑΝ, κάτω από την ομπρέλα του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών .
Η αντιμετώπισή μας από τα στελέχη των τραπεζών ήταν η καλύτερη δυνατή. Οι συνάδελφοι μου (επιτρέψτε μου τον χαρακτηρισμό μιας και υπηρέτησα τον τραπεζικό χώρο στα Υποκαταστήματα της Ε.Τ.Ε αλλά και στη Διοίκηση της ) διψούσαν κυριολεκτικά για λύσεις εφαρμόσιμες και συγχρόνως συμβατές με τις δεσμεύσεις των εγκυκλίων που όφειλαν ν’ ακολουθήσουν.
Καλοπροαίρετα σ’ όλες τις περιπτώσεις, εκτός ίσως ελαχίστων, συζήτησαν και υπέδειξαν την οριστική μορφή της αντιπρότασης της επιχείρησης, ώστε αυτή να προχωρήσει ιεραρχικά στο επόμενο επίπεδο.
Συμπερασματικά, θέλω να τονίσω ότι μέσω του προγράμματος Έγκαιρης Προειδοποίησης Επιχειρήσεων μας δόθηκε η ευκαιρία μέσω του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών να πειραματιστούμε δοκιμάζοντας νέες τεχνικές, συνδυάζοντας τους διαγνώστες – συμβούλους του Μηχανισμού με έμπειρους εθελοντές Μέντορες για την παροχή ουσιαστικών ΔΩΡΕΑΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ σε επιχειρηματίες και επαγγελματίες που αντιμετώπιζαν προβλήματα, λόγω της οικονομικής κρίσης.
Η ψήφιση της Οδηγίας της Ε.Ε 2019/1023 με την οποία αναγνωρίζεται ως πολύ σημαντική η παρεχόμενη βοήθεια για την ανάκαμψη και την δεύτερη ευκαιρία για τους επιχειρηματίες που βρίσκονται σε κίνδυνο ή πτωχεύουν καθώς και οι συστάσεις τόσο του ΟΟΣΑ όσο και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που συνιστούν σε όλες τις χώρες της Ε.Ε αλλά και τις υπό ένταξη χώρες να ενσωματώσουν τον μηχανισμό στους δείκτες πολιτικής για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, ως συνέχεια της επιτυχίας του προγράμματος Έγκαιρης Προειδοποίησης. ήλθαν να επιβεβαιώσουν τα δικά μας συμπεράσματα και την ανάγκη να γενικευτούν και να διευρυνθούν οι υπηρεσίες Έγκαιρης Προειδοποίησης σε όλη τη χώρα.
Λιάκου Θεοδώρα του Αναστασίου
Συνταξιούχος Εθνικής Τράπεζας,
Πιστοποιημένη Μέντορας Έγκαιρης Προειδοποίησης Μ.Μ.Ε. Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια
Τηλέφωνα επικοινωνίας : 2106850450
mail : doraliakou@yahoo.com